అజరామర సూక్తి – 215 अजरामर सूक्ती - 215 Eternal Quote – 215

 అజరామర సూక్తి – 215

अजरामर सूक्ती -  215

Eternal Quote – 215

https://cherukuramamohan.blogspot.com/2021/04/215-215-eternal-quote-215.html

दुर्जनः परिहर्तव्यः विद्ययाऽलङ्‍कृतोऽपि सन् ।

मणिना भूषितः सर्पः किमसौ न भयङ्करः ॥ - नीतिशतक, भर्तृहरि

దుర్జనః పరిహర్తవ్యో విద్యాలంకృతోపి సన్ ।

మణినాభూషితో సర్పః కిమసౌ న భయంకరః ।। - భర్తృహరి సుభాషితం-నీతి శతకం

దుర్జనుడిని, అంటే చెడ్డ వాడిని, ఎంత విద్యావంతుడైనప్పటికీ వదిలివేయ వలెను. మణితో అలంకరింపబడిన సర్పము భయంకరమైనదే కదా!

పై శ్లోకమునకు ఏనుగు లక్ష్మణకవి గారి తెలుగుసేత చూడండి:

విద్యచే భూషితుండయి వెలయుచున్న

తొడరి వర్జింపనగు నుమీ దుర్జనుండు

చారుమాణిక్యభూషిత శస్తమస్త

కంబైన పన్నగము భయంకరముగాదె.

ఎంత విద్యా వంతుడైననూ, ఎంతటి వాడైననూ, చెడు అలోచనలతో చెడు ప్రవర్తనతో అనవరతమూ ఇతరులకి హాని కలగచేసే చెడ్డ వ్యక్తిని విసర్జించ వలెను. విడచిపెట్ట వలెను. వానిని మన దరిదాపులకి కూడా రానీయ రాదు. వాని దరిదాపులకు  మనం వెళ్ళకుండా జాగ్రత్త పడవలయును. ఎందుచేతనంటే, మస్తకము మీద మంచి మణిని కలిగియున్నంత మాత్రాన సర్పము భయంకరమైనదే కదా! దాని దగ్గరకి వెళ్ళలేము. దానిని దగ్గరకి రానీయలేము. అది చాలా ప్రమాదకారియే కదా! 

అనగా, చదువుకున్న వాడైనప్పటికీ, చెడ్డ వాడైనచో వాడు తలమీద మణియున్నట్టి భయంకరమైన సర్పములాంటి వాడు. అతడు బహు ప్రమాదకారి.

ఇంటిలోన బాంబు ఇమిడించి నొక్కడు

తీసుకొనుము ఇత్తు తెరగాను

అన్న మాత్ర మీవు అది తీసుకొందువా

రామమోహనుక్తి రమ్య సూక్తి

ఎప్పటికయినా దుష్టుని దూరముంచవలసినదే, దుష్టునితో దూరముండవలసినదే!

दुर्जनः परिहर्तव्यः विद्ययाऽलङ्‍कृतोऽपि सन् ।

मणिना भूषितः सर्पः किमसौ न भयङ्करः ॥ - नीतिशतक, भर्तृहरि

दुर्जन विद्या से अलंकृत हो फ़िर भी उसका त्याग करना चाहिए । मणि से भूषित सर्प क्या भयंकर नही होता?

ज्ञान के साथ अलंकृत होने पर भी दुर्जन को दूर रखना ही चाहिए l  सर पे मणि होनेसे न तो हम साँप के नजदीक जाते न उसे नजदीक आने देते l

 

सांप के कारण लोगों के दिलों में पैदा होने वाले डर से आगे नहीं निकल पाएंगे। यह अभी भी एक डरावना प्राणी माना जाता है और लोग इससे दूर रहेंगे। इसी तरह, किसी व्यक्ति की बहुमुखी प्रतिभा और विशेषज्ञता, लोगों को उसके प्रति आकर्षित नहीं करेगी यदि उसका खराब दिमाग लो जान जाएंगे तो। कई बार, उनके मन की बुराई आसपास के लोगों के लिए भी स्पष्ट नहीं हो सकती है। खासकर यदि वह एक विद्वान व्यक्ति है, तो उसे छल करने की कला में महारत हासिल होगी! इसलिए, लेखक का कहना है, सिर्फ इसलिए कि एक सांप अपने सिर पर चमकदार गहना के साथ लुभानेसे भी,जैसे हम उस के पास नहीं जाते, उसी प्रकार  करता है, विदेह (ज्ञान) से सुशोभित दुर्जन के पास हम नहीं जासकते । हर तरह से एक सांप से बचना चाहिए, क्योंकि वह हर कीमत पर सांप ही होगा! उसी प्रकार कितना ज्ञानी होनेसे भी दुर्जन दुर्जन ही होता है l उसलिए उन से दूर रहना क्षेमकारक है l

 

ज्ञान और दुष्ट बुद्धि एक साथ जुटेंगे तो वह मिलन खायामत लासकती है । एक न एक दिन, दुर्जनता का पर्दाफाश हो जाएगा और तब तक हम उस के जाल में फसे रहते । सच्चे ज्ञान को विनम्र और पवित्र बनाना चाहिए। सम्मान, प्यार और पवित्रता स्वचालित रूप से पालन करेंगे तो समाज का उद्धारण होगा ।

durjanaḥ parihartavyaḥ vidyayā’laṅkṛto’pi san ।

maṇinā bhūṣitaḥ sarpaḥ kimasau na bhayaṅkaraḥ ॥ 

- nītiśataka, bhartṛhari

 An evildoer should be evaded even if ornate with knowledge!  Just because it is adorned with a jewel, isn’t a snake scary?

 The enticement of a beautiful jewel on its head will not overtake the fear it generates in the hearts of people.  It is still regarded as a scary creature and people will stay away from it.  Similarly, a person's versatility or expertise in different arenas, will not draw people to him if his mind is evil.  Those around him are bound to be hurt.  Many times, his mind's evilness may not even be evident to those around.  Especially if he is a learned man, he would have mastered the art of deceit!  Hence, the author says, just because a snake is bedecked with a shiny jewel on its head, doesn't make it less scary.  An evildoer adorned with vidyā (knowledge) is just the same.  If knowledge is a jewel, his evil thoughts are his fangs! Hence, one should avoid the evildoer just as he would a snake, at all costs!

 Knowledge and viciousness do not go hand in hand.  One day or the other, his malevolence will be exposed and ostracized. True knowledge should make one humble and pious.  Aim for true vidyā.   Respect, lovability and piety will follow automatically.

స్వస్తి.