అజరామర సూక్తి - 299 अजरामर सूक्ति - 299 Eternal quote – 299

 అజరామర సూక్తి - 299

अजरामर सूक्ति - 299

Eternal quote – 299

https://cherukuramamohan.blogspot.com/2021/07/299-299-eternal-quote-299.html

सैन्धवस्य  घनोयद्व ज्जलायोगाज्जलम भवेत् l

आत्मयोगा त्तथा बुद्धि रात्मावः ब्रह्मवेदिनः ll  जगद्गुरु शंकराचार्य

సైంధవస్య ఘనోయద్వ జ్జలయోగా జ్జలం భవేత్ l

ఆత్మయోగా త్తథా బుద్ధి రాత్మావః బ్రహ్మవేదినః ll జగద్గురు శంకరాచార్య.

ఉప్పుగడ్డ నీటితో కలిసి నీటియాకారమునే పొందినట్లు, బ్రహ్మవేత్త యొక్క బుద్ధి ఆత్మ 

యొగమువల్ల ఆత్మాకారమునే పొందును.

నిజమే కదా! మంత్రపుష్పములో ‘నీవార శూక మత్తన్వి పీతాభా స్వస్త్యణూపమా 

తస్యా శిఖాయా మధ్యే పరమాత్మా వ్యవస్థితః’ మానవ శరీరములోని గుండెకు దగ్గరగా 

ఉన్న నీలి వెలుగు కోసయే పరమాత్ముని నివాస స్థానము అని తెలియజేయుచున్నది. అదే 

పరబ్రహ్మ అనికూడా చెబుతూ వున్నది. ఆ వాస్తవమును మన అనుభవమునకు 

తెచ్చుకొనుటకు కఠోర సాధన అవసరము. ధనమే సర్వమను భ్రమలోనున్న మనకు 

ఆయన దొరకదు. దొరికితే మనము ఆత్మా విద్యా దురంధరులమే! ఒకసారి 

ఛాందోగ్యోపనిషత్తులోని ఈ మంత్రమును గమనించండి.

తన్మనో డిశం డిశం పతిత్వాన్యోత్రాయతన

మలబ్ధ్వా   ప్రాణ మేవోపశ్రయతే

ప్రాణ బంధనం హి సోమ్య మన ఇతి (చాన్దోగ్యోపనిషత్తు) -6-8-2)

మనసు చాంచల్యము చేత, దిక్కులేని వాని వలె నల్దిక్కులకు తిరుగుతూ స్థిమిత స్థితిలో 

ఉండదు. దానిని నియంత్రిన్చాకలిగినది ప్రాణమే! ప్రాణము అనగా మన ఉఛ్వాస 

నిశ్వాసములే! ఒక పర్యాయము గాలి పీల్చి వదలుట ఒక ప్రాణము. మనసును 

బంధించునది ఇదే! కానీ ఈ ప్రాణము యోగము ద్వారా మాత్రమె మనము నియంత్రించ 

వీలవుతుంది. దీనినే ప్రాణవిద్య లేక దహరవిద్య. అని పిలుస్తారు. పురుష సూక్తములో ఈ 

మాటే ‘ప్రాణాద్వాయురజాయత’ అంటే శరీరములోని వాయువు ఈ ప్రాణము 

నుండియే ఉత్పన్నమగుచున్నదని అర్థము. మన దేహములోని సహస్రార 

కమలములోమధ్యలో ఒక దిమ్మె లేక పీఠము (Pistile)వుంటుంది. అదే బ్రహ్మ స్థానము. 

బ్రహ్మ కమల సంభవుడు అన్న మాటకు అదే అర్థము. ఈ ప్రాణమును నియంత్రించి 

మనసును ప్రాణముతో కలిపితే అది బ్రహ్మ మార్గమున పయనించి ఉప్పు రాయి సముద్రములో కరిగినట్లుగా అది బ్రహ్మములో లీనమౌతుంది.

सैन्धवस्य  घनोयद्व ज्जलायोगाज्जलम भवेत् l

आत्मयोगा त्तथा बुद्धि रात्मावः ब्रह्मवेदिनः ll जगद्गुरु शंकराचार्य

नमक की चट्टान जब पानी में डूब जाती है, तो वह पानी का रूप ले लेती है। जैसे सारे ज्ञानेंद्रिय  आत्मा 

में सिमट जाते हैं और आत्मा का रूप लेते हैं।

जैसे खारा सैंधव जल से मिलकर जलयुक्त हो जाता है, वैसे ही ब्रह्मवेत्ता का मन आत्मयोग से अध्यात्म 

को प्राप्त करलेता है। क्या यह सच नहीं है! ‘मंत्रपुष्प’ में 'नीवरा शूक मत्तनवी पिताभा स्वस्त्याणूपम 

तस्य शिखाया मध्ये, परमात्मा व्यवस्थिता’, कहते हैं कि मानव शरीर में दिल के सबसे करीब नीला 

प्रकाश का शिखर परमात्मा का निवास है। वही परब्रह्म भी कहा जाता है। उस वास्तविकता को अपने 

अनुभव में लाने के लिए कठोर अभ्यास करना पड़ता है। हम जो इस भ्रम में हैं कि पैसा ही सब कुछ है, 

उस भ्रम से हटने से ही हम परमात्मा के पथ पर चल सकते हैं l  अगर हम आत्माको पहचान गए तो मनो 

हम उसमे अंतर्लीन भी होगये l तब  हम आत्मविद्या प्राप्ती होगे हैं! छांदोग्योपनिषत का इस मंत्र पर 

एक बार ध्यान दें।

तन्मणि शिष्यं शिष्टं पतिवण्यस्त्रायतन

मलब्ध्वा प्राण मेविपरायती:

प्राण बंधन: ही सौम्य मन इति (चंडीग्यपनिष्ट्तु-6-8-2)

 साधारण मनुष्य स्थिर चित्त की स्थितिपाना आसान काम किसी भी हालत में नहीं है l  भटके हुए

व्यक्ति की तरह चारों और घुमते  भटकते वक्त बिताराहे हैं । केवल एक चीज जो इसे नियंत्रितकर 

सकती है वह है ‘प्राण’! प्रणमू का अर्थ है हमारा श्वास लेना और छोड़ना ! साँस लेना और छोड़ना एक 

जीवन रूप है। अगर मन इस ‘प्राण’ के वश में आजाता है  मनो हम योग के द्वारा मन को नियंत्रित 

करदिए हैं। इसे प्रणविद्या या दहरविद्या कहा जाता है।

‘पुरुष सूक्त’ में 'प्राणद्वायुरजयता' शब्द का अर्थ है कि शरीर में जो वायु की उत्पत्ति होती है वही प्राण 

होताहै l हमारे उच्वास और न्श्वास जब तक चालू है  प्राण वायु हमारे शरीर में रहता है l हमारे शरीर में

सहस्रार कमल के मध्य में एक पीठ होती है। वही ब्रह्म का स्थान है। उसी लिए ब्रह्मा को ‘कमल संभव 

कहते हैं। यदि इस प्राण को वश में कर लिया जाए और मन को प्राण में मिला दिया जाए, तो यह ब्रह्म 

के मार्ग पर चलेगा और समुद्र में नमक के पत्थर के पिघलने की तरह वहर ब्रह्म में डूब जाएगा।

Saindhavasya ghanonoyadva jjalayogaa jjalam bhaveth l

Aatmayogaatthathaa buddhi raatmavah brahmavedinahll

Jagadguru Shankaraachaarya

The salt rock when immersed in water, takes the shape of water. Likewise the 

senses when culminates into Atma, takes the form of Atma only.

Just as salt water becomes watery together with water, so the mind of the 

Brahmavetta attains spirituality through Atma Yoga.

Isn't that true! In ‘Mantrapuspa’ states that ‘Neevara Shuka Mattanvi 

Pitabha Swastyanupama Tasya Shikhaya madhye Paramatma Vyavasthitah’ that is the blue light closest to the heart in the human body is the abode of Paramatma. The same Parabrahma who is ultimate. It takes harsh practice to bring that reality to our experience. We, who are under the illusion that money is everything cannot find Him. If found we are achievers of Atma Vidya.  Notice once this mantra in the Chandogyopanishat.

Tanmanō ḍiśaṁ ḍiśaṁ patitvān'yōtrāyatana

Malabdhvā   prāṇa mēvōpaśrayatē

Prāṇa bandhanaṁ hi sōmya mana iti (cāndōgyōpaniṣattu -6-8-2)

The mind is in a state of restlessness, wandering all the sides of this mundane 

world like a disoriented person. The only thing that can control it is ‘Pranam’! 

‘Pranamu’ means nothing but our inhaling and exhaling! One Inhale and 

exhale is a life-form. This is what captivates the mind! Once this processes is 

stopped, the ‘I’ which we refer to body will disappear. The body is 

mortalized.  But this ‘prana’ can be controlled by us only through yoga 

which in fact means the culmination of self into ‘Paramatma’ which we 

referred above. This is called ‘Prana vidyā’ or ‘Dhara vidya’. Called.

In the ‘Purusha Suktha’, the word 'Pranadvayurajayata' means that the gas 

which we call as oxygen, in the body, originates from this prana. There is a 

pistile in the middle of the millennial lotus in our body on the top. The same is 

Brahma Sthana. That is how Brahma is otherwise called ‘Kamala Sambhava’. 

If this prana is controlled and the mind is merged with prana, it will travel on 

the path of Brahma and it will be immersed in Brahma as the salt stone melts 

in the sea.

స్వస్తి.