అజరామర సూక్తి – 287 अजरामर सूक्ति – 287 Eternal Quote – 287

 

అజరామర సూక్తి – 287

अजरामर सूक्ति – 287

Eternal Quote – 287

https://cherukuramamohan.blogspot.com/2021/06/287-287-eternal-quote-287.html

लालयेद्बालकं तावत् यावदत्र विमुग्धता ।

राजा प्रजास्विव प्रीतिं पश्चात् प्रच्छादयेत् पिता ॥ - हरिहरसुभाषित

లాలయేత్ బాలకం తావత్ యవదత్ర విముగ్ధతా l

రాజా ప్రజస్వివ ప్రీతిం పాశ్చాత్  ప్రచ్ఛాదయేత్ పితా ll  - హరిహర సుభాషిత

పిల్లలను లాలించవలె గానీ వారిని బాధించ వచ్చునా అని  అనిపించవచ్చు, కానీ ఇది నిజం! పిల్లలు,బాల్యమున తప్పక అమాయకులే! వారు చేసే చేష్టలు కూడా ఎంతో ముద్దుగొలుపుతూ ఉంటాయి. అయినప్పటికీ, వారు పెరిగేకొద్దీ మరియు వారు చుట్టూ ఉన్న ప్రపంచాన్ని చూచుట మొదలుపెట్టిన తరువాత, వారు నెమ్మదిగా తమ అమాయకత్వాన్ని కోల్పోతూవస్తారు. రాను రానూ వారి స్వంత వ్యక్తిత్వమును ఏర్పరచుకొంటారు. మరి వారు ఆకళించుకొన్న అనుభవాలు మంచివయితే మధనపడే అవసరము ఉండదు. కాకపోతే ఆ తప్పు తలిదండ్రులదే!

మనము పసి పిల్లలను ఎంతో గారాబముతో పెంచుతూ వాత్సల్యముతో వారి బాలక్రీడలు చూస్తూ మురిసిపోతాము. మరీ ముఖ్యంగా, ఆ వయస్సులో, పెరిగే కొద్దీ వారిపై పరిసరముల ప్రభావము పడి స్వంతంత్ర వ్యక్తిత్వమును రానురాను ఏర్పరచుకొన ప్రయత్నిచుతారు. ఆ మార్గము సక్రమమే కావచ్చు వక్రమే కావచ్చు ! అందుచేత వారు మంచి స్వభావం గల, బాధ్యతాయుతమైన యువతగా ఎదగాలని మనము కోరుకుంటే, మనదృష్టి వారి పెరుగుదలపై, వారుకోరుకొనే పరిసరాలపై, సంచరించే స్నేహితులపై, ఇంటిలో వారి వ్యవహారముపై శ్రద్ధ చూపవలసిన అవసరము ఎంతయో ఉన్నది. వారిని నీతి మార్గములో  సామర్ధ్య యుక్తముగా సన్నద్ధం చేయుటకు పెద్దలుగా, మనము ఎంతో బాధ్యతాయుతముగా ప్రవర్తించవలసియుంటుంది. అప్పుడు వారు మంచి నిర్ణయాలు తీసుకోవడంలో ప్రౌఢి అనగా తనపై తాను నమ్మకము కలిగియుంటాడు. అదే సమయంలో, వారు తలపెట్టిన కార్యము యొక్క పరిణామములను బేరీజు వేసుకొన గలుగుతారు. కేవలము అర్తరహితమగు కోరికలకు అప్పుడు తావు ఉండదు.

ఈ శ్లోకములో తల్లిదండ్రులను రాజుతో పోల్చుత జరిగినది. రాజుకు తన ప్రజలు కలకాలము సుఖముగా ఉంటూ తన తదనంతరము కూడా తనను తలచుకొంటూ ఉండవలెనని ఆశిస్తాడు.. అతను తన ప్రజల యొక్క ఉత్తమ ప్రయోజనాలను దృష్టిలో ఉంచుకుంటాడు. అట్టి రాజు తన దేశాన్ని సంపన్నమైన రీతిలో నడుపుతాడు మరియు తన ప్రజానీకమున ప్రతి ఒక్కరూ సంతోషంగా మరియు సంతృప్తిగా ఉందవలేనని మనసారా కోరుకొంటాడు. అట్లని అతను తన పాలితులు ప్రతిపాదించిన ప్రతి కోరికకు కట్టుబడి ఉంటాడని కాదు. అతను చెల్లుబాటు అయ్యే వాటిని మాత్రమే పరిగణన లోనికి తీసుకుంటాడు మరియు వారు ఇష్టపడినా లేకపోయినా నిర్ణయాలు వారికి హితకరమైనవిగా తీసుకుంటాడు! ఇదీ మనము పిల్లలను పెంచే విధానముగా ఉండవలసినది. ప్రామాణికతను కల్గిన కోరికలకు మాత్రమే పెద్దలు అనుకూలముగా స్పందించవలసి యుంటుంది.

బాలునిగా తీర్చి దిద్దబడిన యువకుడు తప్పక సక్రమమగు నిర్ణయమునే తీసుకొంటాడు. ఇదే కదా మన పిల్లలు  కలిగి ఉండాలని మనము కోరుకునేది.

 

लालयेद्बालकं तावत् यावदत्र विमुग्धता ।

राजा प्रजास्विव प्रीतिं पश्चात् प्रच्छादयेत् पिता ॥ - हरिहरसुभाषित

जब तक भोलापन हो, बच्चे को प्यार करें उसके बाद पिता को वैसे ही इसे छुपा लेना चाहिए जैसे 

राजा का अपनी प्रजा के प्रति प्रेम।

इस श्लोक में बालक के बदले मे और पिताके बदले में हम माता-पिता लेसकते हैं l

यह सुनने में थोड़ा अटपटा लग सकता है, लेकिन यह सच है! बच्चों के रूप में, बच्चे उतने ही 

मासूम होते हैं । हालाँकि, जैसे-जैसे वे बड़े होते हैं और अपने आस-पास की दुनिया को देखते हैं, 

वे अपनी मासूमियत खो देते हैं और अपने स्वयं के व्यक्तित्व वाले धीरे धीरे बन जाते हैं। बेहतर या 

बदतर के लिए, यह बड़े होने का एक हिस्सा है। इससे कोई बच नहीं सकता!

हम अपने छोटों को संजोते हैं और उन्हें लिप्त करते हैं क्योंकि उनकी मासूमियत का उस तरह 

का प्रभाव हमारे ऊपर होता है। इससे भी महत्वपूर्ण बात यह है कि उस उम्र में हमारा लाड़-प्यार 

ही उनका पालन-पोषण करता है (न कि उन पर प्रतिकूल प्रभाव डालने के)। लेकिन अगर हम 

चाहते हैं कि वे अच्छे स्वभाव वाले, जिम्मेदार वयस्कों के रूप में विकसित हों, तो इस तरह का 

पोषण उनके बढ़ते वर्षों में नहीं किया जा सकता है। यह केवल उनके विकास और उनके द्वारा 

सीखे गए मूल्यों में बाधा डालता है। उनके बढ़ते वर्ष वह समय है जब उनमें नैतिकता और मूल्यों 

को स्थापित करने की आवश्यकता होती है। उन्हें अपने दम पर नैतिक विकल्प बनाने की क्षमता 

से जुटाना ही सही रास्ता है। फिर वयस्कों के रूप में, वे अच्छे निर्णय लेने के बारे में आश्वस्त होंगे, 

और साथ ही, अपनी पसंद के परिणामों और नतीजों को भी समझेंगे। यह निश्चित रूप से उनकी 

सभी इच्छाओं और जरूरतों में लिप्त होने से नहीं हो सकता है।

यहाँ दिया गया उदाहरण एक राजा का अपनी प्रजा के प्रति प्रेम है। उसके मन में अपने विषयों के 

सर्वोत्तम हित हैं। वह अपने देश को इस तरह से चलाता है कि वह समृद्ध हो और हर कोई खुश 

और संतुष्ट हो। लेकिन इसका मतलब यह नहीं है कि वह अपनी प्रजा द्वारा प्रस्तावित प्रत्येक मांग 

को मान लेगा। वह केवल मान्य लोगों को लेता है और उनके पक्ष में निर्णय लेता है, चाहे वे इसे 

पसंद करें या नहीं! यह उसी तरह होना चाहिए जैसे हम अपने बच्चों की परवरिश करते हैं, क्योंकि 

उन्हें उनकी मांगों की वैधता को समझाना महत्वपूर्ण है।

जब कोई अपनी पसंद के परिणामों को समझता है, तो उसे बुरा बनाना मुश्किल होता है! क्या यह 

एक ऐसा उपकरण नहीं है जिससे हम अपने बच्चों को सुसज्जित करना चाहते हैं?

इस सिलसिलेमे एक और श्लोक आप के सामने रखता हूँ जो इस प्रकार है

राजावत पंच वर्षाणि दशा वर्षाणि ताडवत् l

प्राप्तेतु षोडशे वर्षे पुत्रं मित्र वादाचारेत् ll

पांच साल तक लड़का हो या लडकी राजा के बराबर पालना है l उस के बाद दस वर्ष कितना भी 

प्यार हो वो बिना दिखाए, उन के वृद्धी  केलिए, पिटाई करना हो तो भी निस्संशय करनाही चाहिएl

लेकिन स्लोह साल आते ही हम उनसे सिर्फ दोस्ती जतानी चाहिए l

lālayedbālakaṃ tāvat yāvadatra vimugdhatā ।

rājā prajāsviva prītiṃ paścāt pracchādayet pitā ॥ - hariharasubhāṣita

 Indulging a child should be for only as long as they have innocence. After that 

the parents need to hide their love, like the king does for his subjects.

 Although the verse says 'bālaka' (son) and 'pitā'(father), we will consider it as 

'santāna' (children) and 'pitarau' (parents), for obvious reasons! In today's world, 

both parents have an equal role in nurturing both genders of children!!)

 This one might sound a little off, but it is true! As babies, children are as 

innocent as they can come. However, as they grow up and see the world around 

them, they lose their innocence and become little people with personalities of 

their own. For better or worse, it is a part of growing up. There is no escaping 

that!

 We cherish our little ones and indulge them because their innocence has that 

kind of effect. More importantly, at that age, our pampering only nurtures them 

(rather than affecting them adversely). But if we want them to grow up into good-

natured, responsible adults, this kind of nurturing cannot be carried on into their 

growing years. It only hinders their growth and the values they've learned. Their 

growing years is the time where morals and values need to be instilled in them. 

Equipping them with the ability to make ethical choices on their own is the way to 

go. Then as adults, they will be confident about making good decisions, and at 

the same time, understand the consequences and repercussions of their 

choices. That certainly cannot happen by indulging them in all their wants and 

needs.

 The example given here is a king's love for his subjects. He has his subjects' 

best interests in mind. He runs his country in such a way that it is prosperous 

and everyone is happy and content. But that doesn't mean he will yield to each 

and every demand proposed by his subjects. He takes only the valid ones and 

makes the decisions in their favor, whether they like it or not! This should be the 

same way we raise our children, as it is important to make them understand the 

validity of their demands.

When one understands the consequences of his choices, it is hard to make bad 

ones! Isn't this the one tool we want our children to be equipped with?

In this context please go through this shloka which is quite relevant to the 

subject.

Rajavat pancha varSHANi dasha varSHANi thAdavath l  

prApthE thu SHOdashE varSHE puthram mithravadaacharEth ll Neethi shaastra

 Shower all your affection  and treat the child for the first five years of his life, as a king or queen. For the next ten years deal firmly with even corporal punishment with the child, if needed. Once the child is sixteen, treat him as a friend. 

Our ancisters gave us a treasure of morals. Just we have to search for what we want and there is no need to pay any heed to European Morals.

 స్వస్తి.