అజరామర సూక్తి – 360 अजरामर सूक्ति – 360 Eternal Quote – 360

 అజరామర సూక్తి – 360

अजरामर सूक्ति – 360

Eternal Quote – 360

https://cherukuramamohan.blogspot.com/2021/09/360-330-eternal-quote-360.html

मुक्तिमिच्छसि चेत्तात विषयान् विषवत्त्यजेः ।

क्षमाऽऽर्जवदयाशौचं सत्यं पीयूषवत् पिबेः ॥- अष्टावक्रगीता

 

ముక్తిమిచ్ఛసి చేత్తాత్ విషయాన్ విషవత్యజే: l

క్షమాऽऽర్జవ దయాశౌచం సత్యం పీయూషవత్ పిబేః ll అష్టావక్ర గీత

కుమారా! నీవు స్వేచ్ఛను కోరుకొనే వానివయితే  'ఇంద్రియ చాపల్యమును', విషము వలె 

దూరంగా ఉంచుతూ, క్షమాపణ, నిజాయితీ, కరుణ, పరిశుభ్రత, సత్యము మరియు 

దైవభక్తిని  అమృతము వలె త్రాగు.

జిహ్వ చాపల్యము, భౌతిక,శారీరిక ఆనందాలు, అవసరములేని ఆర్జన, మొదలైన వాటిలో 

మునిగిపోవుట వంటి విషయములు, మనిషిని మరింత దుఃఖానికి గురి చేస్తుంది. అది 

ఆరోగ్యపరమైనా కావచ్చు, ఆర్థికపరమైనా కావచ్చు, సాంఘీకపరమైనా వేరేమయినా 

కూడా కావచు. ఇవి ఏ వ్యక్తినైనా ఒక విష వలయంలోనికి లాగుతాయి. ఆ స్థితి ఏర్పడితే 

ఆ వ్యక్తి  చిక్కులలో చిక్కుకొనక తప్పదు.ఎవరైనా తనకు ఇష్టమైన ఆహార వస్తువును 

తింటే, అతను ఒక మారుతో తృప్తి చెందడు. అతనిని ఆ వస్తువు రుచి అతిగా 

ఆకట్టుకొంటే, అతను దానిని తింటూనే ఉంటాడు. ఆభరణాలు, భూమి, డబ్బు లేదా 

సంపద విషయములో నైనా అంతే! ఒక్కసారి బాహ్తఎంద్రియ బానిసత్వము 

ఏర్పదినదంటే అవి మనసును లొంగదీసుకొని మనిషిని తైతక్కలాడిస్తాయి. మనసు 

ఆశకు వశమై పోతుంది. ఆశ ఆర్జన పరమౌతుంది. ఆర్జన అన్యాయాన్ని ఆశ్రయిస్తుంది. 

అందుకే ఈ శ్లోకము"ఇంద్రియాలను మాత్రమే సంతృప్తిపరిచే భౌతిక ఆనందాలను 

విసర్జించమని చెబుతుంది". అవి వాస్తవానికి ఒక వ్యక్తి ఆధ్యాత్మిక ఎదుగుదలకు 

గరళసమానము!

 దీనికి విరుద్ధంగా - క్షమాపణ, నిజాయితీ, కరుణ, పరిశుభ్రత మరియు నిజం - ఒకరి 

మనస్సును నొప్పించకుండా ఒప్పించుట అలవరచుకొంటే, ఆటను మానసిక 

పరిపక్వతను సాధిస్తూ, సద్వర్తన సాధుశీలతలను స్వీకరించుతూ  ఒక ఉన్నత లక్ష్యాన్ని 

తనదిగా చేసుకోవడానికి ప్రయత్నమూ చేస్తూ పోతాడు. క్షమ మరియు కరుణ అన్నవి, 

నిస్వార్థతతో బాటూ తన తోటి జీవుల పట్ల ఎంత ఆదరభావము కలిగియుండవలెనో 

 నేర్పుతుంది. ఇది అలవడితే  దేవునికి ఒక అడుగు దగ్గర అయినట్లే! నిజము నిజాయితీ 

అన్నవి సత్యాన్వేషణకు సరియైన పరికరములు. పరిశుభ్రత అంటే బాహిరమైన పరిశుభ్రత 

మాత్రమె చాలదు. ఆంతరంగిక శుభ్రత అత్యంత అవసరము. విముక్తి అన్వేషణలో 

ఉన్నవారు ఈ లక్షణాలను దివ్యమైన అమృతం వలె తాగమని ఈ శ్లోకము మనలను 

ఆదేశించుతూ ఉంది.

అమృతమును కాలద్రోయువారు  ఎవరూ ఉండరు. ఈ సుధారసముకన్నా మిన్నయగు 

పై లక్షణములను స్వంతము చేసుకోన్నవానికి భాద్రప్రాప్తికి మార్గము సులువు కాక 

తప్పదు కదా! కోరికలను సంకెళ్ల నుండి తనను తాను విడిపించుకోవడం విముక్తి తప్ప 

మరొకటి కాదు. కోరికలలో చిక్కుకోవతము అంటే కాలయాపన మరియు వృధా శ్రమ 

మాత్రమే!

 

मुक्तिमिच्छसि चेत्तात विषयान् विषवत्त्यजेः ।

क्षमाऽऽर्जवदयाशौचं सत्यं पीयूषवत् पिबेः ॥- अष्टावक्रगीता

 

हे पुत्र, यदि तुम स्वतन्त्रता चाहते हो तो 'इन्द्रिय विषयों' का, विष के समान त्याग करो। क्षमा, 

ईमानदारी, करुणा, स्वच्छता और सत्य को दिव्य अमृत की तरह पियें।

 तालू को प्रसन्न करना, भौतिक सुखों, संपत्ति आदि में लिप्त होना, एक को केवल और दुखी करता 

है। यह उसे एक दुष्चक्र में फसाता है जो उसे उलझाए रखता है और अधिक से अधिक चाहता है।

यदि कोई अपना पसंदीदा भोजन खाता है, तो उसे एक बार से तृप्ति नहीं होगी। अगर उसे इसके 

लिए कोई कमजोरी है, तो वह इसे खाते रहना चाहेगा। उसी तरह आदमी, अनेक प्रापंचिक विषयों 

का लोलित हो जाता है,  चाहे वह आभूषण, भूमि, धन या सम्पत्ती हो। कोई भी राशि उसे प्रसन्न 

नहीं करेगी और वह और अधिक प्राप्त करने के लिए संघर्ष करता रहेगा।

 ऐसा व्यक्ति किसी भी समय अधिक धन के लिए 'नहीं' नहीं कहेगा, भले ही वह पहले से ही इसके 

साथ फैल रहा हो। इस स्वभाव का सबसे बड़ा दोष यह है कि यह उस मुक्ति को प्राप्त करने में 

मदद नहीं करेगा जिसके लिए उसे काम करना चाहिए। इसलिए इस श्लोक ने ए कहता है कि 

"भौतिक सुखों से दूर रहें जो केवल इंद्रियों को प्रसन्न करते हैं l वे वास्तव में किसी के आध्यात्मिक 

विकास के लिए जहर हैं” ! इसके विपरीत - क्षमा, ईमानदारी, करुणा, स्वच्छता और सत्य - अपने 

मन को साफ करते हैं और एक उच्छ लक्ष्य को हासिल करने केलिए  आगे बढ़ें। क्षमा और करुणा 

एक निस्वार्थता और अपने साथियों के लिए कैसा महसूस करना सिखाती है। यह भगवान के 

करीब  कदम आगे बढ़ाता है। सत्य और ईमानदारी अनिवार्य रूप से हर एक व्यक्ति का जीवन 

का हिस्सा बनना चाहिए l स्वच्छता ही ईश्वरीयता है। क्यों कि न केवल बाहर का ही नहीं

भीतर का भी स्वाच्छता रहनेसे ही उसे ईश्वरीयता माना जा सक्ता है l   इनमें से प्रत्येक गुण अपने 

अनूठे तरीके से  एक व्यक्ति को सर्वोच्च परमात्मा  के करीब ले जासकता है। इस श्लोकार्थ  उन 

लोगों से आग्रह करता है जो मुक्ति की तलाश में हैं वे इन गुणों को इस तरह अपनाएं जैसे कि वे 

दिव्य अमृत को पी रहे हैं l । सच में कोई भी दिव्य अमृत को 'नहीं' नहीं कहेगा। तो क्यों न इन 

भावों को उसी कठोरता के साथ विकसित किया जाए, जबकि उनके लाभ उस अमृत की अच्छाई 

को भी पार कर सकते हैं? 

 अपने आप को सभी बंधनों से मुक्त करना मुक्ति के अलावा और कुछ नहीं है। ख्वाहिशों में खुद 

को उलझाने में मेहनत बर्बाद मत करो!

 

muktimicchasi cettāta viṣayān viṣavattyajeḥ ।

kṣamā''rjavadayāśaucaṃ satyaṃ pīyūṣavat pibeḥ ॥ - aṣṭāvakragītā

 

Oh son, if you desire for freedom, shun 'objects of sense', as if poison. Drink forgiveness,

 honesty, compassion, cleanliness and truth, as if divine nectar.

 Pleasing the palate, indulging in material pleasures, possessions, etc., only make one 

more miserable. It sucks him into a vicious circle that keeps him tangled up, wanting 

more and more.

 If one eats his favorite food, he won't be satiated with that one time. If he has a 

weakness for it, he will want to keep eating it. This is true for any kind of possession, be it 

jewellery, land, money, or wealth.

 Any amount will not please him and he will keep slogging to attain more. At no point will 

such a person say 'no' to more wealth even if he is already spilling over with it. The 

biggest downside of this temperament is that it won't help one to attain the liberation he 

should be working towards. The poet hence says, "Shun material pleasures that 

appease only the senses, as if they were poison". They truly are poison towards one's 

spiritual growth! On the contrary - forgiveness, honesty, compassion, cleanliness and 

truth - clear up one's mind and prepare one for aiming towards a higher goal. 

Forgiveness and compassion teach one selflessness and how to feel for his fellow 

beings. This is one step closer to God. Truth and honesty are

essentially what one's quests are in life. Cleanliness is Godliness. Each of these qualifiers 

takes one closer to the Supreme in their own unique way. The poet urges those in the 

quest of liberation to drink up these traits as if they were the divine nectar. None would 

say 'no' to the divine nectar. Then why not inculcate these attitudes with the same rigor 

when their benefits may even surpass the goodness of that nectar?

 Freeing oneself from all shackles is nothing but liberation. Do not waste efforts in 

tangling yourself in desires!

 స్వస్తి ప్రజాభ్య: పరిపాలయంతాం, న్యాయేన మార్గేన మహీం మహీశాః,l

గో బ్రాహ్మణేభ్య: శుభమస్తు నిత్యం, లోకా: సమస్తా సుఖినో భవంతు..!l

 ఓం శం నో మిత్ర: శం నో వరుణ:ఓం శం నో భవత్వర్యమా:

శం నో ఇంద్రో బృహస్పతి: శం నో విష్ణు రురుక్రమ:

నమో బ్రాహ్మణః నమో వాయు:త్వమేవ ప్రత్యక్షం బ్రహ్మాసి

త్వమేవ ప్రత్యక్షం బ్రహ్మ వదిష్యామి ఋతం వదిష్యామి, సత్యం వదిష్యామి

తన్మామవతు తద్వక్తారమవతు అవతు మాం, అవతు మక్తారం

ఓం శాంతి: శాంతి: శాంతి:..!

 ఓం ద్యౌ శాంతిః! అంతరిక్షశ్శాంతిః! పృథివీ శ్శాంతిః!

ఆప శ్శాంతిః! ఔషధయః శ్శాంతిః! వనస్పతయ శ్శాంతిః!

విశ్వే దేవా శ్శాంతిః! బ్రహ్మ శ్శాంతిః! సర్వ శ్శాంతిః!

శాంతి రేవ: శ్శాంతిః! సామా: శాంతిరేవ ఇతి! శాంతి: శాంతి: శాంతి:..!

హరిః ఓం

స్వస్తి.